ေလေသနတ္

ေလေသနတ္

အေစာဆုံးျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ေလေသနတ္ကို ဆီြဒင္ႏိုင္ငံစေတာ့ဟုမ္းၿမဳိ႕က Livrustkammaren ျပတိုက္မွာျပထားပါတယ္။ 1580 ခုႏွစ္(၁၆ရာစုလယ္)ကေသနတ္ပါ။ ေလေသနတ္လို႔ေခၚတာကေတာ့ ေလအားနဲ႔ပစ္လို႔ေခၚတာသက္သက္ပါပဲ။ ဖိသိပ္ထားတဲ့ေလျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ ဓါတုဓါတ္ျပဳမႈမျဖစ္တဲ့ဓါတ္ေငြ႕တမ်ဳိးကိုျဖစ္ျဖစ္အသုံးျပဳရပါတယ္။ က်ည္ကိုေတာ့ pellet သို႔မဟုတ္ BB က်ည္ေတြသုံးပါတယ္။ ေလ႐ိုင္ဖယ္မွာေတာ့ ပစၥတိုလိုမဟုတ္ဘဲ ျမွားေတြ ထိပ္ခၽြန္ဆူးေလးေတြနဲ႔ပါပစ္လို႔ရပါတယ္။
၁၇ ရာစုေရာက္တဲ့အခါမွာေသနတ္ကို .33 တို႔ .51 တို႔စတဲ့ေျပာင္းက်ယ္ေတြနဲ႔လုပ္လာပါတယ္ သမင္ေတြ ေတာ၀က္ေတြကိုအမဲလိုက္ဖို႔ပါ။ ေလအိုးထဲပန္႔နဲ႔ေလထိုးထည့္ရပါတယ္ 650 ကေန 1000fps ရွိၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့စစ္ပဲြေတြမွာပါသုံးလာပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့တိုက္ပဲြ၀င္ေသနတ္ကေတာ့ Girandoni air rifle ပါ။ ေလေသနတ္လို႔သာေျပာရတာပါ ယမ္းေသနတ္ေတြကိုယွဥ္လာႏိုင္တဲ့အေျခအေနေရာက္လာပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့သူဟာ စိုစြတ္ေနတဲ့အေျခအေန မိုးရြာေနတဲ့ရာသီမွာေတာင္ပစ္ခတ္ႏုိင္တယ္ သူ႕ေခတ္ကေပၚေနတဲ့ matchlock musket ေသနတ္ဆိုေရစိုသြားရင္ပစ္မရေတာ့ပါဘူး ျမန္မာမွာဆိုေတာင္ငူေခတ္အစေလာက္ကာလေတြက ေသနတ္ပါ။ ၿပီးေတာ့ေျပာင္းထဲကိုယမ္းေတြေထာင္းထည့္ရတဲ့ေသနတ္ေတြထက္လည္းျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ပစ္လို႔ရပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ယမ္းေထာင္းထည့္ရတဲ့အဲဒီေခတ္ကေသနတ္နဲ႔ေျပာင္းအက်ယ္ခ်င္းတူရင္ သူကပိုအသံတိုးတယ္ ေျပာင္း၀ကမီးမပြင့္ဘူး မီးခိုးမထြက္ဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ေတြသာပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ေသနတ္သမားရွိေနတဲ့ေနရာကိုဖုံးကြယ္ထားႏိုင္ပါတယ္။ ၁၈-၁၉ ရာစုေတြမွာေပၚတဲ့ ယမ္းမည္းေတြနဲ႔ပစ္တဲ့ musket ေတြကေတာ့ေျပာင္းကမီးခိုးထြက္တာေတြအသံက်ယ္တာေတြနဲ႔ပုန္းကြယ္ပစ္ခတ္ဖို႔ခက္ပါတယ္။
ေလေသနတ္ဟာ ကၽြမ္းက်င္တဲ့စစ္သားတေယာက္လက္ထဲမွာအားသာခ်က္ေတြျဖစ္ေစပါတယ္။ ျပင္သစ္ ၾသစတီးယားနဲ႔တခ်ဳိ႕ေသာႏုိင္ငံေတြကအထူးစႏိုက္ပါေတြဟာ ပင္မတပ္ဖဲြ႕ကေနသီးသန္႔ခဲြထြက္ၿပီးစစ္ဆင္ေရးဆင္းၾကတဲ့အခါ ေလ႐ိုင္ဖယ္ေတြအသုံးျပဳၾကပါတယ္။ ၾသစတီးယားရဲ႕ 1770 မိုဒယ္ေလေသနတ္ကို Windbüchse ဆို ၄ေပအရွည္ ၁၀ေပါင္အေလးခ်ိန္မို႔ musket ယမ္းေထာင္းေသနတ္ေတြနဲ႔အေလးခ်ိန္ေရာအရွည္ပါတူပါတယ္။ .51 ေျပာင္းအက်ယ္ရွိၿပီး ခဲေဘာေစ့နဲ႔ပစ္ပါတယ္။ ေလအိုးကျဖဳတ္ႏိုင္တပ္ႏိုင္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္တဲ့ေသနတ္သမားဟာ ၿပြန္ပုံစံမဂၢဇီးကို မိနစ္၀က္အတြင္းကုန္ေအာင္ပစ္ခတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေျခလွမ္း ၁၀၀ အကြာကတစ္လကၼအထူသစ္သားထုတ္ျခင္းေပါက္ပါတယ္ သူ႕ရဲ႕ထိေရာက္မႈက အခုေခတ္ 9×19mm သို႔မဟုတ္ .45 ACP caliber pistol ေတြနဲ႔အတူတူပါပဲ။
Circa ဆိုတဲ့ 1820ခုေသနတ္ကိုေတာ့ ဂ်ပန္လူမ်ဳိး Kunitomo Ikkansai ထြင္တာပါ။ .45 caliber ေဘာေစ့ ၂၂ လုံးဆန္႔ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က ေဘာေစ့ေတြနဲ႔ပစ္တာမို႔ magazine ကအခုေခတ္ေသနတ္ေတြလို ေလးေထာင့္အျပားမဟုတ္ဘဲ ပိုက္လုံးရွည္ပုံသ႑ာန္ရွိပါတယ္။ ေသနတ္ဒင္ကိုေလအိုးျဖစ္ေအာင္လုပ္ထားၿပီး 800psi[55bar] နဲ႔ပစ္ပါတယ္။ တမိနစ္ကို ၂၂ ခ်က္ပစ္ႏိုင္ၿပီး ေျပာင္းရစ္ေတြပါေနပါၿပီ ေျပာင္းရစ္တခုကို .462 လကၼက်ယ္ပါတယ္။
ကမၻာမွာ ပထမဦးဆုံးအလုံးအရင္းထုတ္လုပ္ၿပီးေစ်းကြက္ကိုထိုးေဖာက္လာခဲ့တာကေတာ့ W.F. Markham Co ကထုတ္တဲ့challenger ဆိုတဲ့ 1888 ခုႏွစ္ေလေသနတ္ပါ၊ သီေပါအဖမ္းခံရတာ 1885 ဆိုတာကိုသတိျပဳပါ။ ေနာက္ထပ္ထုတ္တဲ့မိုဒယ္ကေတာ့ Sears, Roebuck ကေရာင္းတဲ့ Chicago ပါ တစ္ေဒၚလာေတာင္မရွိပါဘူး 73 cent နဲ႔ေရာင္းပါတယ္။ 1928 မွာ ကမၸဏီနာမည္ကို King Mfg လို႔ေျပာင္းၿပီး ေနာက္ေတာ့ Daisy က၀ယ္သြားပါတယ္။
1890 ေတြကစလို႔ ဘာမင္ဟန္ အဂၤလန္ေတြမွာေလနတ္ကို ေသနတ္ပစ္အသင္းအဖဲြ႕ေတြက ျပည္သူ႕ေဂဟာေတြမွာ အားကစားအေနနဲ႔ၿပဳိင္ပဲြေတြလုပ္ေပးလာပါတယ္။ ႏိုင္တဲ့အဖဲြ႕ကို႐ႈံးတဲ့အဖဲြ႕ကဆိတ္ေပါင္သားေတြေပးၿပီးဆုခ်ရပါတယ္။ 1899 မွာအဲဒီၿပဳိင္ပဲြေတြအရမ္းေရပန္းစားလာၿပီး National Smallbore Rifle Association အသင္းႀကီးေပၚလာပါတယ္။ အဲဒီကာလမွာ Great Britain မွာ ေလ႐ိုင္ဖယ္အသင္းေပါင္း 4000 ေက်ာ္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာေတြကေတာ့ ေတာ္တဲ့ကေနာင္မင္းသားႀကီးတို႔လိုလူေတြကို သာသနာပိုင္ဆရာေတာ္က"သတၱ၀ါေတြအသက္သတ္တဲ့ဟာေတြေလွ်ာက္စမ္းသတ္ေနရင္ ငါဆြမ္းဘုဥ္းမေပးေတာ့ဘူး ေက်ာင္းျပန္ၾကြမယ္ ေမာင္လြင္(မင္းတုန္းမင္း)" လို႔ဘုန္းႀကီးက၀င္ေႏွာင့္လို႔ ကမၻာမွာပထမဆုံးေရျမဳပ္ဗုံးထြင္ႏိုင္တဲ့ကေနာင္မင္းသားႀကီး လက္နက္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးထူေထာင္မယ့္အိပ္မက္ပ်က္ခဲ့ရသလို အာဏာ႐ူးတူ(သားမက္လည္းေတာ္)သူျမင္ကြန္းျမင္းခုံတိုင္တို႔ယုတ္မာမႈနဲ႔ အသတ္ခံရလို႔ လူခၽြန္မ်ဳိးကန္းၿပီး အဂၤလိပ္စကားကၽြမ္းေပမဲ့မယားေၾကာက္သီေပါတက္လာလို႔ သူ႕ကၽြန္ဘ၀ေရာက္ၾကခါစအခ်ိန္မွာ အဂၤလိပ္ေတြက ေလေသနတ္အသင္း 4000 ေက်ာ္ဖဲြ႕ၿပီးသာမန္အရပ္သားေတြတိုးတက္လို႔ေနပါၿပီ။

ေလေသနတ္အသုံးျပဳပုံ
အမဲလိုက္ဖို႔၊ ဥယ်ာဥ္ၿခံအိမ္ဖ်က္သတၱ၀ါ(ၾကြက္ခိုရွဥ့္)ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔၊ အပန္းေျဖဖို႔ (အပန္းေျဖတာကို plinking လို႔ေခၚပါတယ္) နဲ႔ ၿပဳိင္ပဲြ၀င္ဖို႔သုံးၾကပါတယ္။ အလင္ဖစ္ခ္ (ျမန္မာေတြကေတာ့ အိုလံပစ္လို႔မွားေခၚၾကပါတယ္) ၿပဳိင္ပဲြေတြမွာ ေလ႐ိုင္ဖယ္နဲ႔ပစၥတိုကို 10m သတ္မွတ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး Field target ပုံစံၿပဳိင္ပဲြဆိုတာလည္းရွိပါေသးတယ္ သတၱဳနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ တိရစၦာန္ silhouette ပုံစံကိုပစ္ရတာပါ။ ေနာက္ၿပီး Hunter field target ဆိုတဲ့ၿပဳိင္ပဲြမ်ဳိးရွိပါေသးတယ္။ HFT အတြက္ 24 ကေန 135' (41.1m)အကြာအေ၀းမွာ ပစ္ခတ္ဖို႔သတ္မွတ္ထားၿပီး FT အတြက္က 24 ကေန 165' (50.25m) သတ္မွတ္ထားပါတယ္၊ စည္းမ်ဥ္းျခင္းလည္းမတူပါဘူး။ FT မွာ kill zone ရဲ႕အရြယ္အစားကို တိုးႏိုင္ေလွ်ာ့ႏိုင္ၿပီး အရြယ္အစားအမ်ဳိးမ်ဳိးသတ္မွတ္ထားပါတယ္။ UK ႏိုင္ငံမွာ လိုင္စင္လုပ္မထားတဲ့ ေလ႐ိုင္ဖယ္ေတြနဲ႔ၿပဳိင္ပဲြ၀င္ခ်င္ရင္ energy 12 ft.lb ဘဲရွိရမယ္လို႔စည္းကမ္းထုတ္ထားပါတယ္။

ပုံမွန္ေသနတ္ေတြမွာ ယမ္းနဲ႔စြမ္းအင္ယူၿပီးပစ္ၾကေပမဲ့ ေလေသနတ္မွာေတာ့ spring-piston, pneumatic နဲ႔ compressed CO2 တို႔ရဲ႕အားနဲ႔ပစ္ၾကပါတယ္ (စပရင္ ေလ၊ ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ စတဲ့ေလေသနတ္အမ်ဳိးအစားေတြအေၾကာင္းသိခ်င္ "ဘယ္ေသနတ္မ်ဳိးေရြးရမယ္"ဆိုတဲ့ေဆာင္းပါးကိုျပန္ရွာဖတ္ပါ ေလေသနတ္ပစ္၀ါသနာရွင္မ်ားဆုံဆည္းရာ အဖဲြ႕မွာေရးခဲ့တယ္လို႔ထင္ပါတယ္- အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ စာမူေတာင္းတဲ့ဂ႐ုေတြမွာဘဲေရးျဖစ္ပါေတာ့တယ္)။

ေလေသနတ္က်ည္
Pellet
ေလေသနတ္ထဲထည့္ပစ္တဲ့ခဲသီးေတြကို pellet လို႔ေခၚပါတယ္။ ခဲသက္သက္ရွိသလိုသံျဖဴေတြ သံမဏိထိပ္ခၽြန္တပ္ပလပ္စတစ္ေတြနဲ႔လည္းလုပ္ၾကပါတယ္။ အမ်ားစုသုံးတဲ့က်ည္ကေတာ့ ေျပာင္းအက်ယ္ .177 (4.5 mm) နဲ႔.22 (5.5 mm / 5.6 mm) caliber ပါ။ ဒီမွာကေတာ့ No.1 နဲ႔ No.2 လို႔ေခၚၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေခၚမွန္းအေၾကာင္းရင္းမသိရေသးေပမဲ့ အစဥ္အဆက္ေတာ့ျဖစ္ေနပါၿပီ မွန္းၾကည့္လို႔ရတာက .177 က 1 နဲ႔စၿပီး .22 က 2 နဲ႔စလို႔အလြယ္ေခၚရာကေနနာမည္တြင္သြားတာလားေတာ့မသိပါ။
ဒီေသနတ္ေျပာင္းအက်ယ္ႏွစ္မ်ဳိးကို target practice, small game hunting နဲ႔ field target shooting အတြက္သုံးပါတယ္။ Small game hunting ဆိုတဲ့အတိုင္း သားေကာင္လတ္သားေကာင္ႀကီးပစ္မရပါ။ .177 ကဘယ္အေကာင္အတြက္ .22 ကဘယ္အေကာင္အတြက္ဆိုတာေရးမျပခ်င္ေတာ့ပါဘူး လူေတြေျပာသလို .177 ကဟိုအေကာင္ေတြဒီအေကာင္ေတြ .22 က်ေတာ့ဘယ္လိုဘယ္၀ွါနဲ႔ဆန္စင္ရာက်ည္ေပြ႕လိုက္စုံေနေအာင္မွတ္သားစဥ္းစားေနရတာမဟုတ္ပါဘူး တကယ္ေတာ့ ေျပာင္းအက်ယ္တမ်ဳိးအတြက္ category တခုစီဘဲရွိတာပါ။
.20(5.0mm), .25(6.4mm) စသျဖင့္ ေျပာင္းေတြဟာ .50 အထိအစားစားရွိၾကပါတယ္။ .35 ေလာက္ကစၿပီး big bore အုပ္စုထဲထည့္ပါတယ္။ Hatsan Carnivoreဟ[USA] ေတြဆို .30 ကိုေတာင္ ေျပာင္းက်ယ္လို႔စသတ္မွတ္ပါတယ္။

BB
သူ႕ကိုေတာ့ USA မွာအသုံးမ်ားၾကပါတယ္။ ေၾကးနီ သုိ႔မဟုတ္ သြပ္နဲ႔တဲြထားတဲ့ စတီးလ္ေဘာေစ့ကိုေခၚတာပါ။ သူလည္း .177 ကေနစရွိပါတယ္။ စတီးလ္ဆိုတာသံမဏိမို႔မာလြန္းတဲ့အတြက္ ႐ိုင္ဖယ္ေျပာင္းထဲထည့္မပစ္ဘဲ ေျပာင္းေခ်ာအေနနဲ႔ပိုသုံးပါတယ္။ အနီးကပ္မွာ ပစ္မွတ္တိက်အားျပင္းပါတယ္။ ေ၀းရင္ေတာ့ ေျပာင္းရစ္နဲ႔ေသနတ္အစစ္ေတြလို အားျပင္းတာ ပစ္မွတ္တိက်တာမရွိေတာ့ပါဘူး။ .25 ေျပာင္းေတြအတြက္ဆို ေဘာေစ့ေတြလည္း ႀကီးလာပါၿပီ။
BB ေတြဟာ ေလေသနတ္ကိုအစျပဳဖို႔ ကေလးေတြကိုစသင္ဖို႔နဲ႔ အိမ္တြင္းသုံးအေနနဲ႔အသုံးျပဳၾကပါတယ္

Dart ႏွင့္ arrow မ်ား
၁၈ နဲ႔ ၁၉ ရာစုေတြမွာ ေလေသနတ္ကို ျမွားတံေတြ ဆူးခၽြန္ေတြတပ္ပစ္တာေခတ္စားခဲ့ပါတယ္။ ျပန္သုံးလို႔ရလို႔ပါ အခုေတာ့ေခတ္မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဆူးခၽြန္ေတြကို ေလ႐ိုင္ဖယ္တို႔ စပရင္အားသုံးေလေသနတ္တို႔မွာ သုံးလို႔မျဖစ္ပါဘူး။

ေျပာင္းအက်ယ္ Calibers
အသုံးမ်ားတဲ့ caliber ေတြကေတာ့
• .177 (4.5 mm): ISSF [Int'l Shooting Sport Federation] ကက်င္းပတဲ့အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ 10m target shooting ၿပဳိင္ပဲြေတြအတြက္သုံးပါတယ္ Olympic အဆင့္ rifle နဲ႔ pistol event ပါ။ သူ႔ကိုသင့္ေတာ္မယ့္ျပင္းအားထပ္ေဆာင္းၿပီး သူ႕ေျပာင္းအက်ယ္နဲ႔လိုက္ဖက္မယ့္သားေကာင္ကိုအမဲလိုက္ဖို႔သုံးပါတယ္
• .22 (5.5 mm & 5.6 mm): အမဲလိုက္ဖို႔နဲ႔အေထြေထြသုံးအတြက္ပါ ဒီဘက္ႏွစ္ေတြမွာ .22 ကို႐ိုင္ဖယ္ေရာပစၥတိုပါျပည္တြင္းသုံးသာမကအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေသနတ္္ပစ္ၿပဳိင္ပဲြေတြမွာပါသုံးလာၾကပါတယ္ ISSF ကကိုင္တဲ့ event ေတြေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ FT/HFT နဲ႔ Smallbore Benchrest ၿပဳိင္ပဲြေတြမွာသိသိသာသာႀကီးအသုံးျပဳၾကပါတယ္။

• သုံးေလ့ရွိၾကေသာအျခားေျပာင္းမ်ား
• .20 (5 mm): အေစာပိုင္းေခတ္ေတြမွာ Sheridan က multi-pump pneumatic air rifle ဆိုၿပီးထုတ္ပါတယ္ ေနာက္ေတာ့ပိုက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သုံးလာၾကပါတယ္
• .25 (6.35 mm): ၂၀ရာစုေခတ္ေတြမွာအသုံးအမ်ားဆုံးေျပာင္းပါ
ေနာက္ပိုင္းမွာသားေကာင္ႀကီးေတြကို အမဲလိုက္ဖို႔ ေျပာင္းက်ယ္ air rifle ေတြကို အႀကီးစား manufacturer လုပ္ငန္းရွင္ေတြကထုတ္လုပ္လာခဲ့ၾကပါတယ္ PCP အေနနဲ႔ပိုမ်ားတယ္ အသုံးမ်ားတဲ့ေျပာင္းက်ယ္ေတြက
• .357
• .45 (11.43 mm)
• .50 (12.7 mm)
• .58 (14.5 mm)
Custom air gun ေတြဆိုရင္ 20 mm (0.79") သို႔မဟုတ္ .87 (22.1 mm) ေတြနဲ႔ေတာင္ရေနပါၿပီ။

စႏိုက္ပါႏွင့္ေလေသနတ္
ေလေသနတ္ဆိုၿပီးစြမ္းေဆာင္ရည္ကိုေလ်ာ့မတြက္ပါနဲ႔ အေမရိကန္စစ္သားေတြကို စႏိုက္ပါသင္တန္းေပးတဲ့ စႏိုက္ပါေက်ာင္းေတြမွာ marksmanship အတြက္ ေလေသနတ္ပစ္ေလ့က်င့္ခန္းကို သီးသန္႔ထည့္သြင္းျပဌာန္းထားပါတယ္။ ငါကစစ္သုံးေသနတ္ေတြ(ယမ္းေသနတ္ေတြ)ကိုင္ေနတာ မင္းကေလေသနတ္အဆင့္ဘဲရွိတာဆိုၿပီး ႏွိမ္လို႔မရပါဘူး၊ သူလည္းသူ႕တာနဲ႔သူလက္ေျဖာင့္အရည္အေသြးျမွင့္တင္ႏိုင္တာမို႔ပါ မဟုတ္ရင္ အရာရာနီးပါးတတ္သိနားလည္ေနၾက အရာရာအေကာင္းႀကဳိက္ေနၾကတဲ့အေမရိကန္ေတြ သူတို႔စႏိုက္ပါေတြကို ေလေသနတ္ဘယ္က်င့္ခိုင္းပါ့မလဲ။

ေလေသနတ္ႏွင့္ဥပေဒ
တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ေလေသနတ္ကိုဥပေဒျပဳေရးအေနနဲ႔သတ္သတ္မွတ္ထည့္ၿပီးေရးဆဲြျပဌာန္းတာမ်ဳိးမလုပ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္ေတြ ေဒသႏၱရေတြမွာရွိတဲ့ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာရွင္ေတြကကိုယ့္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္နဲ႔ကိုယ္ ျပဌာန္းၾကပါတယ္။ ေျပာင္းအက်ယ္၊ ျပင္းအား၊ ေျပာင္းထြက္ရွိန္နဲ႔က်ည္အမ်ဳိးအစားေပၚမူတည္ၿပီး ျပဌာန္းေပးပါတယ္။ Airsoft gun ေတြမွာေတာ့ ေလေသနတ္လိုဥပေဒေတြနဲ႔ဖိဖိစီးစီးထိန္းခ်ဳပ္တာမ်ဳိးမရွိပါဘူး။ ဥပေဒဆိုတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္အသက္အရြယ္ေရာက္မွစကိုင္ရမယ္ ဘယ္လိုလူမ်ဳိးကေသနတ္ေရာက်ည္ပါေရာင္း၀ယ္ခြင့္ရွိရမယ္ ဒါေတြကိုေသခ်ာစိစစ္ကန္႔သတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕နယ္ေျမေတြက်ေတာ့ ေလေသနတ္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္အတြက္ ရာဇ၀တ္မႈကင္းရွင္းမရွင္းအစစ္ေဆးခံရပါတယ္။ သူတို႔ဆီမွာေတာ့ e-government က်င့္သုံးတဲ့အတြက္လူတစ္ေယာက္ရာဇ၀င္ကို မိနစ္၀က္ေလာက္နဲ႔အကုန္ေတြ႕ပါတယ္၊ ဒီမွာလို ရပ္ကြက္ေထာက္ခံစာယူဦး ရဲစခန္းသြားငုတ္တုတ္ထိုင္ေစာင့္ဦးနဲ႔အခ်ိန္မကုန္ပါဘူး။

Safety ႏွင့္ အလြဲသုံး
သမိုင္း၀င္ေလေသနတ္ေတြကေတာ့စစ္ပဲြေတြအတြက္ အဓိကသုံးတာပါ။ ေခတ္ေပၚေလေသနတ္ေတြကလည္း ေသေစတတ္ပါတယ္ UK မွာဆိုရင္ .177 နဲ႔ .22 တို႔အတြက္သတ္မွတ္ထားတဲ့တရား၀င္ေလေသနတ္ျပင္းအားနဲ႔ကိုေသမႈေသခင္းေတြရွိေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ျပင္းအားဆိုတာ ဒီမွာတေယာက္နဲ႔တေယာက္ေမးေနေျဖေနၾကသလို FPS ကိုေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး အဲဒါျပင္းအားမဟုတ္ ေျပာင္းထြက္ရွိန္သာျဖစ္ပါတယ္။ ျပင္းအားဆိုတာ muzzle energy ေခၚ joule ကိုေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္တာပါ။ မရွင္းလင္းတဲ့သူေတြသိပ္မ်ားရင္ ေဆာင္းပါးတိုတစ္ပုဒ္သတ္သတ္ေရးေပးပါ့မယ္။

ေလေသနတ္ Special
Colt ကမၸဏီက သူ႕ရဲ႕ယမ္းပစၥတိုကို Colt Special ဆိုၿပီးနာမည္တပ္ေရာင္းခ်ခဲ့ဖူးပါတယ္။ Colt Special ေနာ္ Special Colt မဟုတ္ဘူး နာမည္အေနနဲ႔သတ္မွတ္ထားတာ။ ေလေသနတ္မွာေတာ့ Ordinary တို႔ special တို႔ဆိုၿပီးနာမည္တပ္ထုတ္ေလ့မရွိပါဘူး။ အိမ္ေဘးကတယုတ္ႀကီးကေတာ့ ဘယ္လိုေတြနာမည္တပ္ေရာင္းေနတယ္မသိပါ။ စာေရးသူတို႔အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေသနတ္ပစ္ကြင္းမွာေလ့က်င့္ခဲ့ရတာ Feinwerkbau တို႔ Walther တို႔ဆိုတဲ့ အေကာင္းစားဂ်ာမန္မိတ္ႀကီးေတြပါ။ .22 ႐ိုင္ဖယ္ေတြဆိုရင္လည္း ဂ်ာမဏီျဖစ္ေတြ ဆြဇ္ဇာလန္ျဖစ္ေတြကို ေသနတ္သမားတစ္ေယာက္ကိုတစ္လက္သီးသန္႔၀ယ္ေပးထားတာပါ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္မွာေတာ့ .22 ဆိုရင္ေလေသနတ္မကိုင္ရေတာ့ပါဘူး ယမ္း႐ိုင္ဖယ္ ယမ္းပစၥတိုေတြသာကိုင္ရပါေတာ့တယ္။ ေသနတ္အေရာင္းသမားေတြက Powerful air gun တို႔ accuracy air gun တို႔စသျဖင့္သာ ေသနတ္ရဲ႕စြမ္းေဆာင္ရည္ကိုညႊန္းေပးၾကပါတယ္။ ေလေသနတ္တစ္လက္ဟာအားလည္းျပင္းတယ္ ပစ္မွတ္လည္းတိက်တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ စပယ္ရွယ္လို႔သတ္မွတ္လိုက္ယုံပါပဲ။ ဟိုတေလာက "ေတာထဲတြင္ေပ်ာ္ေမြ႕ၾကသူမ်ား" ဂ႐ုမွာတင္ေပးတဲ့ RWS 54 Air King ဆိုရင္ ေလေသနတ္ဘုရင္လို႔ေတာင္နာမည္တပ္ထားေတာ့ သူ႕ေစ်းနဲ႔သူစပယ္ရွယ္ပဲေပါ့ ။ ေလေသနတ္ကမၸဏီေတြကလည္းတစ္ေယာက္နဲ႔တေယာက္အၿပဳိင္အဆိုင္ သူေရာင္းတဲ့ေစ်းမွာသူအေကာင္းဆုံး special ျဖစ္ေအာင္လုပ္ထားၾကသူခ်ည္းပါ၊ ေစ်းကြက္ေ၀စုမရေအာင္ကိုယ့္အရည္အေသြးကိုယ္ခ်မလုပ္ၾကပါ။
ျပင္းအားသိခ်င္ရင္ေသနတ္မ၀ယ္ခင္ Joule ကိုအဓိကၾကည့္ပါ FPS လည္းၾကည့္ပါ၊ Caliber ကိုၾကည့္ပါ။ ခ်ိန္သားကိုက္မႈဆိုတဲ့ပစ္မွတ္တိက်မႈအတြက္ group ကိုၾကည့္ပါ။ ဒီအဓိကအခ်က္ေတြေကာင္းေနရင္ ဒီေသနတ္ဟာအထူးေသနတ္ပါပဲ။ သာမညအခ်က္အေနနဲ႔ ေမာင္းဆဲြရတဲ့အားကိုထည့္တြက္ပါ။ ႏြားသတ္သလိုေမာင္းဆဲြေနရရင္ စပယ္ရွယ္သတ္မွတ္မေနပါနဲ႔ေတာ့ ပထမတစ္ခ်က္လဲြအသြားမွာ ဟိုကထေျပးသြားပါၿပီ။
ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ အေမရိကန္ ဂ်ာမဏီ ဘရစ္တိန္စတာေတြဟာ ေလေသနတ္မွာေစ်းကြက္အခိုင္အမာယူထားၾကတာပါ။ တယုတ္ႏိုင္ငံဟာ သူတို႔ကိုမတိုးႏိုင္ပါဘူး။ အိမ္နီးခ်င္းေတြထဲမွာ India ကေတာ့ေလေသနတ္ကိုအားအေပးဆုံးပါ ကမၻာမွာေက်ာ္ၾကားတဲ့ေလေသနတ္မွန္သမွ် သူတို႔အကုန္တင္ေရာင္းပါတယ္။ ဒီမွာေတာ့ ေလေသနတ္ေရာင္းဖို႔ေနေနသာသာ ကိုယ့္ဖာသာေလအိုးေတြဂက္စ္ေလးေတြနဲ႔ထြင္ေနၾကတဲ့လက္ျဖစ္တီထြင္သူေတြကို ေျမေတာင္ေျမာက္ အားေပး ပညာေတာ္သင္ေတြေစလႊတ္နဲ႔လုပ္ၿပီး ႐ုရွလို ေအေကေရာင္းစီးပြါးျဖစ္ရမယ့္အစား ေထာင္ထဲေတာင္ထည့္လိုက္ပါေသးတယ္။ ဦးေန၀င္းလက္ထက္ကလည္း ေမာင္ဗမာဘကြန္းဆိုတာအဖမ္းခံခဲ့ရတယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္၊ ဓါတ္ခဲတီထြင္လို႔ပါ အဲဒီေခတ္ကထိပ္တန္းေရာက္ေနတဲ့ ဂ်ပန္လုပ္ေတြထက္ေတာင္သာပါတယ္။ ဒီနည္း ေမာင္ဗမာဘကြန္းလည္းကေနာင္မင္းသားႀကီးေနာက္လိုက္ၿပီး လက္မႈိင္ခ်ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုေတာ္တဲ့သူေတြအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့တိုင္းျပည္ပါ။

ျမန္မာျပည္ႏွင့္လက္နက္ဥပေဒ
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ India Act XI, 1878 [1st October, 1878] ဆိုတဲ့" လက္နက္မ်ားအက္ဥပေဒ" မွာ
လက္နက္ Arm ကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုတဲ့ ပုဒ္မ ၄။ ရဲ႕ဖြင့္ဆိုခ်က္ ၁။၂။၃။၄။ ေတြမွာေလေသနတ္မပါသလို
ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ (က်ည္) Ammunition ကိုဖြင့္ဆိုရာမွာလည္း ခဲ၊ ကန္႔၊ ႏွင့္ယမ္းစိမ္းမပါပါ။ ဒါေပမဲ့ ခဲသီးနဲ႔ပစ္တဲ့ေလေသနတ္ေတြ႕ရင္ 1988 ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းကေနအခုေခတ္အထိေထာင္ခ်ေနပါတယ္။ 1988 မတိုင္ခင္ကေလေသနတ္မေျပာနဲ႔ ေသနတ္ေတာင္လိုင္စင္နဲ႔ကိုင္လို႔ရပါတယ္။ အခုေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာတင္သြင္းမဲခဲြတဲ့ဥပေဒေတြနဲ႔မဟုတ္ဘဲ စစ္အစိုးရေခတ္မွာထုတ္ခဲ့တဲ့ ႏႈတ္မိန္႔ေတြလည္းအသက္၀င္ေနတာေတြရွိေနပါေသးတယ္။
ဒီဥပေဒနဲ႔မဟုတ္ေပမဲ့ဟိုဥပေဒနဲ႔ၿငိစြန္းႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးသူမည္သည့္လက္နက္မွွမကိုင္ပါ။
ဒီေလာက္ဆိုရင္ messenger ကေနေမးျမန္းလာသူတခ်ဳိ႕ေက်နပ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ေမးတာကေမးခြန္းတစ္ခြန္းေပမဲ့ ေျဖလိုက္ရတာကေတာ့အရွည္ႀကီးမို႔ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲေက်နပ္ၿပီးက်န္တာကိုယ့္ဖာသာေတြးယူၾကပါ။

တိုးတက္ပါေစျမန္မာေျပ
#crdဦးမင္း